Prinsjesdag 2018: Verdere verbetering van positie slachtoffers

• 18 september 2018

Slachtofferhulp Nederland is blij dat de punten waar de afgelopen jaren aandacht voor is gevraagd, terug te vinden zijn in de plannen van minister Dekker voor 2019. Uit de begroting van het ministerie van Justitie en Veiligheid valt namelijk op te maken dat het ministerie werkt aan een verdere verbetering van het slachtofferbeleid.

De rechtspositie van het slachtoffer wordt onder meer versterkt doordat verdachten van gewelds- of zedenmisdrijven straks verplicht zijn om bij de behandeling van hun zaak aanwezig te zijn. Zo wordt een slachtoffer dat gebruik maakt van het spreekrecht en vertelt hoe groot de impact is die het delict op zijn leven heeft gehad, ook echt gehoord. Verder wordt het spreekrecht landelijk uniform geregeld en krijgen slachtoffers (of nabestaanden) ook een vorm van spreekrecht op de zitting waarop de rechter besluit over de voorwaardelijke beëindiging van de dwangverpleging bij tbs.

Actiever en persoonlijker

Daarnaast gaan het Openbaar Ministerie (OM) en Slachtofferhulp Nederland slachtoffers actiever en persoonlijker begeleiden vóór en tijdens het strafproces. Ook start in 2019 een proef met het ketenbrede informatieportaal, waar slachtoffers op elk gewenst moment informatie kunnen vinden over hun zaak – afkomstig van politie, OM, Slachtofferhulp Nederland, het Schadefonds Geweldsmisdrijven en het CJIB.

Affectieschade

Verder krijgen slachtoffers ruimere mogelijkheden om de schade te verhalen. Onder meer door civiele expertise in te zetten en verzekeraars te betrekken bij de schadeafhandeling. De Wet affectieschade, die het vorderen van affectieschade voor slachtoffers (onder wie ook stiefkinderen) mogelijk maakt, treedt op 1 januari 2019 in werking. Deze wet zorgt voor erkenning van het verdriet dat ook naasten van slachtoffers lijden, als het slachtoffer komt te overlijden, of ernstig en blijvend letsel ondervindt door de fout van een ander. De wet maakt het ook mogelijk dat naasten van slachtoffers van strafbare feiten de vordering tot vergoeding van affectieschade kunnen verhalen binnen het strafproces.

Rechtvaardigheidsgevoel

In 2019 gaat ook het wetsvoorstel naar de Tweede Kamer om de detentiefasering en de voorwaardelijke invrijheidsstelling (VI) te wijzigen. Deze wijziging is vooral bedoeld om de gevangenisstraf beter te laten aansluiten bij het rechtvaardigheidsgevoel van slachtoffers en nabestaanden. Gedetineerden komen straks niet meer “automatisch’ vrij, na twee derde van hun straf te hebben uitgezeten. Per gevangene wordt dan individueel bekeken of deze in aanmerking komt voor VI. Het gedrag in de detentie speelt daarbij een belangrijke rol. Ook wil JenV de periode van VI voortaan beperken tot maximaal twee jaar én wordt, bij het bepalen van de voorwaarden nadrukkelijk rekening gehouden met de belangen van de slachtoffers.

 

Bron: Ministerie van Justitie en Veiligheid (Sancties beter en effectiever uitgevoerd en Positie slachtoffer verder versterkt)