Omgaan met agressie op het werk
Veel werknemers hebben te maken met verbaal of lichamelijk geweld tijdens het werk. Ook schriftelijke bedreigingen, bijvoorbeeld via social media, komen veel voor. Zoiets kan uw normale manier van doen verstoren. Het kan ervoor zorgen dat u situaties of mensen vermijdt, of zich vaker ziek meldt. Of dat u boos wordt. Om een gevoel van regie (terug) te krijgen, kan het helpen te begrijpen waar de dreiging vandaan komt en met wat voor soort agressie u te maken heeft.
Welke soorten agressie zijn er?
In bedreigende situaties geldt de stelregel: de-escaleer, begrens en vraag hulp. Met andere woorden: voorkom dat de emoties verder oplopen, geef aan wat uw grenzen zijn en haal er voor de zekerheid een collega bij. Daarbij is het goed u ervan bewust te zijn dat u geconfronteerd kunt worden met verschillende vormen van agressie. Elke vorm vraagt om een nét iets andere aanpak. Bekijk hieronder drie typen agressie en hoe u ermee omgaat.
Frustratieagressie
Frustratieagressie komt voort uit onmacht en onvrede. Iemand voelt zich als een kat in het nauw, ziet geen mogelijkheid meer zich op een normale manier te uiten en verliest de zelfbeheersing. Deze vorm van agressie is vaak emotioneel, onvoorspelbaar, en eerder op de situatie dan op u als persoon gericht.
- Voorbeeld: iemand reageert op slecht nieuws door een stoel om te gooien en te schreeuwen: ‘Dit is onrechtvaardig!’
- Wat u kunt doen: kalmeren, de boosheid erkennen, ruimte geven aan die emoties, vragen naar feiten.
Instrumentele agressie
Instrumentele agressie zet iemand weloverwogen in om een bepaald doel te bereiken. Vaak uit deze vorm zich in bewust gekozen dreigementen, bijvoorbeeld een aanval op uw reputatie.
- Voorbeeld: ‘Als jij mij nu niet helpt, post ik op social media hoe slecht jij je werk doet.’
- Wat u kunt doen: niet meegaan in de boosheid, aangeven welk gedrag voor u wel en niet gewenst is (ik-boodschap), en duidelijk uw grenzen stellen
Verwardheid of agressie bij psychose
Verwardheid of agressie bij psychose kan voorkomen bij mensen die (ernstige) psychische klachten hebben. Vaak gaat het om sterke angst die zich uit in agressie.
- Voorbeeld: iemand oogt verward en als u zegt dat u wil helpen, geeft diegene u een duw en roept ‘Blijf uit mijn buurt!’.
- Wat u kunt doen: ga niet in discussie en neem bewust afstand; dat geeft de ander ruimte om te kalmeren. Voor meer informatie over omgaan met agressie bij psychose en verwardheid kunt u terecht bij de GGD.
3 tips om dreigende situaties te voorkomen
- Richt uw werkplek zo in dat u vrije doorgang naar de deur heeft en zo dat u als eerste bij de deur bent als dat nodig is.
- Blijf in uw reactie dicht bij uzelf – niet-authentiek gedrag werkt vaak averechts.
- Bespreek met uw collega’s verschillende bedreigende scenario’s die zich kunnen voordoen en hoe u daarop kunt reageren. Denk aan afspraken over in welke situaties er iemand stand-by moet staan of wanneer u de politie inschakelt.
Nazorg bieden na een incident
-
Deel incidenten met elkaar. Stel u in die gesprekken ondersteunend en collegiaal op en vraag waar degene die het incident heeft meegemaakt, behoefte aan heeft.
-
Merkt u dat u extra ondersteuning kunt gebruiken? Dan kunt u bijvoorbeeld een afspraak maken met uw bedrijfsarts, huisarts, of met een bedrijfsmaatschappelijk werker.
-
Voor emotionele ondersteuning kunt u ook altijd terecht bij Slachtofferhulp, ook als u geen aangifte wil doen.