Stappenplan nazorg na een ingrijpende gebeurtenis op een studentenvereniging
Als er op de studentenvereniging iets ingrijpends gebeurt, kan er veel op de vereniging én onderwijsinstelling afkomen. Of het nu gaat om bijvoorbeeld grensoverschrijdend gedrag tijdens een ontgroening, ernstig geweld, onverwacht overlijden, diefstal of discriminatie. Hoe ga je daarmee om als vereniging? Welke nazorg kun je bieden en wat kun je doen om de onrust en gevolgen voor leden te beperken? Dit stappenplan helpt je op weg.
Welke stappen moet ik nemen?
Praten over wat er is gebeurd kan helpen bij de verwerking. Heeft een betrokkene behoefte om buiten de studentenvereniging om met iemand te praten? Laat weten dat onze medewerkers een luisterend oor kunnen bieden en meedenken over mogelijke vervolgstappen. Dat kan telefonisch of per chat.
Ga naar alle contactmogelijkheden
Ook zijn er verschillende mogelijkheden om met lotgenoten in contact te komen, zowel online als offline. Hier kunnen vragen worden gesteld en ervaringen gedeeld.
Na een schokkende gebeurtenis is het van groot belang om de slachtoffers goed op te vangen. Voor een slachtoffer kan het een grote stap zijn om te praten over wat er gebeurd is. Iemand kan zich schamen, schuldig voelen of zorgen maken om eventuele gevolgen.
Wil iemand erover praten? Blijf rustig, luister goed, oordeel niet en benadruk dat diegene niet alleen staat en geen schuld heeft aan wat er is gebeurd. Probeer te achterhalen waar iemand behoefte aan heeft. Bespreek wat jij kunt doen en wat iemand zelf kan doen.
Bepaal samen de omvang en impact van wat er gebeurd is en zet acties op een rij: wie doet wat en wanneer? Denk aan het opvangen van het slachtoffer, het gesprek aangaan met de leden, en hoe je omgaat met mogelijke media-aandacht of met de dader(s). En wat kun je doen om herhaling te voorkomen? Onze medewerkers kunnen je bijstaan in het proces, bijvoorbeeld door te ondersteunen bij informatiebijeenkomsten, maar ook bij de opvang en ondersteuning van individuele personen.
Het is van belang om de communicatie vanuit de studentenvereniging en de onderwijsinstelling neutraal te houden, zonder een oordeel te verbinden aan de situatie. Het is hierbij cruciaal om erkenning uit te spreken richting de slachtoffers en geen ongevraagd advies te geven.
Zeker in de fase waarin er nog veel onduidelijk is over ingrijpende gebeurtenis, kan er sprake zijn van verontwaardiging, angst, onrust en stress. Dit houd je niet tegen door te proberen alles achter gesloten deuren op te lossen of de zaak zo klein mogelijk te houden. Bepaal daarom samen met de onderwijsinstelling hoe je alle betrokkenen – leden, andere studenten en medewerkers - gaat informeren.
Omgaan met media-aandacht
Is er veel media-aandacht voor de gebeurtenis? Namens de Familie ondersteunt slachtoffers en nabestaanden die het middelpunt van het nieuws zijn geworden na een ingrijpende gebeurtenis.
Deel het nieuws - alleen na overleg met de politie - en informeer leden over de vervolgstappen die je van plan bent te nemen. Doe dit bij voorkeur in kleine groepen. Breng de informatie zo duidelijk en direct mogelijk. Blijf daarbij rustig en toon inlevingsvermogen als de reacties loskomen. Geef leden de ruimte mee te denken over maatregelen om herhaling of erger te voorkomen. Laat weten dat leden die daar behoefte aan hebben, terechtkunnen bij een vertrouwenspersoon van de onderwijsinstelling of van de vereniging. Zo hebben de vertrouwenspersonen ook zicht op de reacties van betrokkenen en kunnen zij inschatten waar behoefte aan is.
Is er sprake van een strafbaar feit? Wijs in elk geval ook op de mogelijkheid om aangifte te doen. Ga zelf het gesprek hierover aan of neem contact op met een van onze medewerkers voor hulp bij het maken van een keuze. Bijvoorbeeld als je vragen hebt over de strafbaarheid van wat er gebeurd is. Leidt de aangifte tot vervolging van de verdachte? Onze juridische medewerkers kunnen het slachtoffer in het gehele strafproces ondersteunen.
Neem maatregelen binnen de vereniging om herhaling te voorkomen. Als je leden hier invloed en zeggenschap in geeft, zorgt dit ervoor dat zij zich gehoord voelen. Dit helpt ook de stress te verminderen, en de kans is groot dat het goede ideeën oplevert. De onderwijsinstelling kan je ondersteunen bij het opstellen van beleid en de invoering van maatregelen.
Terug naar de vereniging
De eerste keer weer terug naar de vereniging kan voor slachtoffer en omgeving een ongemakkelijke ervaring zijn. Denk hier vooraf goed over na en praat erover met het slachtoffer. Bespreek hoe die wil terugkeren en wat daarvoor nodig is.
Is een lid van de vereniging overleden door een verkeersongeval, geweld of zelfdoding? Bovenop de emotionele klap zijn er ook veel praktische zaken die nabestaanden moeten regelen. Neem als bestuur samen het initiatief over de communicatie en stem dit af met de onderwijsinstelling. Vraag aan de nabestaanden welke informatie er gedeeld mag worden met de studenten en hun ouders en op welke manier.
Ons stappenplan nazorg na zelfdoding is gericht op scholen, maar kan ook voor een studentenvereniging helpen om de juiste stappen te zetten.
Wil je overleggen met een deskundige?
Wil je overleggen over een specifieke situatie? Is er een incident geweest waarover je advies wilt? Wil je meer weten over slachtofferbeleid? Bel de Advieslijn voor professionals op 0900-0101 (optie 3 in het menu).
Wil je overleggen over een casus of situatie?
Bel, mail of chat met onze Advieslijn voor professionals op 0900-0101 (optie 3 in het menu).
Hoe communiceer ik zonder oordeel?
Iemand die slachtoffer is geworden, wil zich erkend voelen. Onze 6 tips helpen je om zonder oordeel het gesprek aan te gaan.
Hoe je het gesprek met iemand aangaat, heeft invloed op het herstel.
Hoe ga ik gesprek over aangifte?
Krijg je in je werk te maken met een cliënt, student of patiënt die twijfelt over aangifte? Jij kunt helpen bij het maken van een weloverwogen keuze.
Contact met lotgenoten
Na een ingrijpende gebeurtenis kan het prettig voor iemand zijn om steun te vinden bij mensen die hetzelfde hebben meegemaakt. Slachtoffers kunnen terecht bij onze lotgenotengroepen.
Hoe ga ik om met media-aandacht?
Namens de Familie ondersteunt slachtoffers en nabestaanden die het middelpunt van het nieuws zijn geworden na grote persoonlijke calamiteiten.
Wat kan ik doen bij agressie?
Wat kan ik doen in een bedreigende situatie? Welke vormen van agressie zijn er?
Hoe ga ik om met stress
Na een ingrijpende gebeurtenis is het normaal dat je last hebt van emoties of stressklachten. Wij helpen je zodat klachten verminderen of verdwijnen.
Organisatieadvies over slachtofferbeleid
Wij zorgen dat het slachtofferperspectief goed in beeld is en wordt meegenomen in beleid en protocollen.
Iemand aanmelden voor herstelbemiddeling
Perspectief Herstelbemiddeling begeleidt in het contact tussen direct betrokkenen na een misdrijf of ongeval. Door herstelbemiddeling kunnen de betrokkenen zelf een stap zetten in hun herstel.
De meeste mensen komen bij Perspectief Herstelbemiddeling terecht via professionals. Met informatie over herstelbemiddeling kan u iemand helpen om een bewuste keuze te maken. U kunt uw cliënt tijdens de bemiddeling ook persoonlijk begeleiden, bijvoorbeeld door aanwezig te zijn bij gesprekken.
Hoe ga ik om met grensoverschrijdend gedrag?
Doe de scan en krijg direct inzicht in risico’s en aandachtspunten bij jouw organisatie.
Terug naar werk of school
De eerste keer weer terug op de werkvloer of in de klas kan voor slachtoffer en omgeving een ongemakkelijke ervaring zijn. Denk hier vooraf goed over na en praat erover met het slachtoffer.
- Geef ruimte voor herstel zonder dat iemand zich zorgen hoeft te maken over werk of studie. Stel je eerst de vraag: is iemand er al aan toe om weer te gaan werken of studeren? Zijn er werkzaamheden of taken die niet kunnen wachten? Zoek naar oplossingen die zo goed mogelijk aansluiten bij wat het slachtoffer nodig heeft.
- Bespreek met het slachtoffer hoe die wil terugkeren op school of op de werkvloer. Wat heeft iemand nodig voor een eerste werkdag of schooldag en hoe kan jij daarbij helpen? 1 sluitende aanpak is er niet. De ene medewerker praat graag en veel over wat er is gebeurd, de ander juist niet. Blijf aftasten wat iemand wil.
- Wil het slachtoffer dat collega’s of medeleerlingen op de hoogte zijn van wat er is gebeurd? Denk na over wie ze inlicht, wanneer, hoe en wat de boodschap is.
- Blijf opletten hoe het gaat nadat iemand terugkomt op werk of op school. De gebeurtenis kan namelijk lange tijd invloed hebben op iemands functioneren. Blijf daarover in gesprek.
Nazorg na zelfdoding door een leerling
Als een leerling uit het leven stapt, komt dat vaak als een grote schok voor nabestaanden, medeleerlingen, docenten en alle anderen aanwezig op school. Bekijk welke stappen je kunt nemen als school om hier mee om te gaan en de juiste nazorg te bieden.
Wat kan ik doen als ik stress krijg van het helpen? Hoe zorg ik goed voor mezelf?