De officier van justitie beslist over de zaak
De officier van justitie beslist wat er met een zaak gebeurt. Lees meer over de beslissingen van de officier van justitie en wat je kunt doen als je het niet eens bent met de beslissing.
Er zijn 3 uitkomsten mogelijk:
1. De officier van justitie vraagt aan de rechter te beslissen over de straf die de verdachte krijgt.
2. De officier van justitie bepaalt zelf de straf.
3. De verdachte wordt niet verder vervolgd (sepot).
Uitkomst 1: de rechter beslist over de straf
De officier van justitie vindt dat de rechter moet beslissen over de straf. Je krijgt een uitnodiging van het Openbaar Ministerie om aanwezig te zijn bij de strafzitting.
Leer meer over voorbereiden op de strafzitting.
Gesprek met de officier van justitie over de strafzitting
Na een ernstig misdrijf heb je in sommige gevallen recht op een gesprek met de officier van justitie. Dit gesprek vindt plaats voor de strafzitting. Tijdens het gesprek vertelt de officier van justitie wat je kunt verwachten van de strafzitting en kun je vragen stellen.
Uitkomst 2: de officier van justitie beslist over de straf
De officier van justitie beslist zelf welke straf de verdachte krijgt. Dit heet een OM-strafbeschikking. De rechter is hier niet bij betrokken.
Hoe weet je welke straf de verdachte krijgt?
- Je krijgt eerst een brief waarin staat dat er een OM-zitting komt. In een OM-zitting hoort de officier van justitie de verdachte en beslist dan over de straf. Je kunt niet zelf aanwezig zijn bij een OM-zitting,
- De officier van justitie kan ook meteen een beslissing nemen. Er komt dan geen OM-zitting en de verdachte wordt niet gehoord,
- Je krijgt vervolgens in een brief van het Openbaar Ministerie te horen welke straf de verdachte krijgt.
Welke straffen kan de officier van justitie geven?
- De verdachte moet een schadevergoeding aan jou of andere slachtoffers betalen.
- Een geldboete.
- Een taakstraf van maximaal 180 uur. Dit betekent dat de verdachte onbetaald werk moet doen.
- Een verbod van maximaal 6 maanden om auto te rijden.
- Een verbod, bijvoorbeeld een stadionverbod of straatverbod.
- Een inbeslagname van goederen. Bijvoorbeeld drugs, gestolen goederen of gereedschap dat is gebruikt voor een inbraak worden afgepakt van de dader.
Een officier van justitie mag geen gevangenisstraf opleggen. Dat mag alleen de rechter. De straf die de officier van justitie oplegt is altijd onvoorwaardelijk.
Is de dader het niet eens met de straf? Dan kan de dader bezwaar maken tegen de straf bij het Openbaar Ministerie. Dit heet: in verzet gaan. In veel gevallen oordeelt de rechter dan over de strafzaak.
Uitkomst 3: de verdachte wordt niet verder vervolgd (sepot)
De officier van justitie kan beslissen om de verdachte niet te vervolgen. Dat noemen we een sepot. Er zijn verschillende redenen om niet te vervolgen. Bijvoorbeeld als de politie niet genoeg bewijs heeft gevonden. Of als het strafbare feit te gering is om in behandeling te nemen.
Vaak stelt de officier van justitie bij de beslissing om niet te vervolgen wel de voorwaarde dat de verdachte geen strafbare feiten begaat binnen een proeftijd van maximaal een jaar.
Gesprek met de officier van justitie als de verdacht niet wordt vervolgd
Als de officier van justitie besluit om de verdachte van een ernstig geweldsmisdrijf, seksueel misdrijf of verkeersmisdrijf niet te vervolgen, wordt er vaak een slachtoffergesprek aangeboden. Tijdens dit gesprek licht de officier van justitie het besluit toe.
Ben je het niet eens met de beslissing?
Vind je als slachtoffer dat niet de officier van justitie maar de rechter uitspraak moet doen over de zaak? (uitkomst 2) Of vind je het onterecht dat de verdachte niet verder wordt vervolgd? (uitkomst 3) Dan kun je een klacht indienen bij het gerechtshof. Dit heet een artikel 12 Sv-procedure.
Lees meer over een klacht indienen tegen de beslissing van de officier van justitieHeb je geen schadevergoeding kunnen eisen van de verdachte?
Het Openbaar Ministerie kan een fout hebben gemaakt waardoor je geen schadevergoeding hebt kunnen eisen in de strafzaak. Dit noemt het Openbaar Ministerie een omissie OM. Je kunt een klacht indienen bij het Openbaar Ministerie en vragen om een tegemoetkoming.
Lees meer over een omissie OMWat gebeurt er na deze fase?
De officier van justitie beslist wat er met de zaak gebeurt. Mogelijke uitkomsten:
- De officier van justitie bepaalt zelf de straf. Daarmee begint de fase van de strafuitvoering.
- De verdachte wordt niet verder vervolgd (sepot). Daarmee stopt het strafproces. Je kunt een klacht indienen tegen het sepot.
- De zaak gaat door naar de rechter. De rechter behandelt de zaak en doet uitspraak.
De rechter bereidt voor
Bij zware en ingewikkelde misdrijven heeft de rechter tijd nodig om de zaak eerst goed voor te bereiden. De regiezitting gaat over de planning, de pro-formazitting onder meer over het opsluiten van de verdachte.
De rechter bereidt voor
De rechter behandelt
Beslist de officier van justitie dat de rechter uitspraak moet doen in een strafzaak? Dan gaat de zaak naar de rechter die de zaak behandelt.
De rechter behandelt
De rechter doet uitspraak
Na de strafzitting doet de rechter uitspraak. De uitspraak kan zijn: vrijspraak, ontslag van alle rechtsvervolging of een veroordeling.
De rechter doet uitspraak
In hoger beroep
Is de officier van justitie of de verdachte het niet eens met de uitspraak van de rechter? Dan kunnen zij in hoger beroep gaan tegen de uitspraak.
In hoger beroep
Strafuitvoering
Heeft de officier van justitie of de rechter de dader een straf opgelegd en komt er geen hoger beroep? Dan is de uitspraak definitief en begint de strafuitvoering.
StrafuitvoeringDit zijn je rechten in deze fase
-
Contact met de verdachte of dader
Mogelijk heb je vragen aan de verdachte of dader. Wij kunnen je helpen met het doorverwijzen naar de organisatie die je hiermee kan helpen. Onze hulp is altijd gratis.
-
Dossier strafzaak bekijken
Wil je de stukken van het dossier van de strafzaak bekijken? Vraag dit aan de officier van justitie of rechter. Je kunt de officier van justitie ook vragen om documenten toe te voegen aan het dossier van de strafzaak.
-
Klacht indienen als er geen strafzaak komt
Besluit de officier van justitie dat er geen strafzaak komt tegen de verdachte? En ben je het hier niet mee eens? Dan kun je een klacht sturen naar het gerechtshof. Een advocaat of een medewerker van Slachtofferhulp Nederland helpt je hierbij.
-
Recht om aangifte te doen
Iedereen heeft het recht om bij de politie aangifte te doen van een strafbaar feit. Voordat je aangifte doet, krijg je informatie over wat er gebeurt tijdens en na je aangifte.
-
Recht om te vragen om een schadevergoeding
Je hebt het recht om een schadevergoeding te vragen als je schade hebt geleden door een strafbaar feit. Ook als nabestaande van een slachtoffer heb je dit recht.
-
Recht op bescherming
Ben je bang dat je opnieuw slachtoffer wordt? Of ben je bang voor de verdachte? Laat dit weten aan de politie of officier van justitie. Met jou zoeken zij naar oplossingen zodat je je veiliger voelt.
-
Recht op goede behandeling
Alle organisaties waarmee je in je strafzaak te maken hebt, moeten je goed behandelen. Ook moeten zij rekening houden met wat je belangrijk vindt. Je kunt een klacht indienen als je vindt dat je niet goed wordt behandeld.
-
Recht op gratis hulp
Je hebt recht op gratis hulp, advies en informatie van Slachtofferhulp Nederland. Je kunt bij ons terecht voor emotionele steun, wij ondersteunen in het strafproces en helpen je je schade vergoed te krijgen.
-
Recht op gratis tolk
Begrijp je de Nederlandse taal niet goed? Je kunt de politie of de officier van justitie vragen om een gratis tolk die je helpt bij de aangifte of tijdens het verhoor. Ook is het mogelijk om stukken te laten vertalen.
-
Recht op informatie
Je hebt recht op informatie over je rechten, het doen van aangifte en wat er na de aangifte met de zaak gebeurt. Zijn je spullen in beslag genomen als bewijs in de strafzaak? Dan heb je het recht om te weten waar je spullen zijn, of je ze terugkrijgt en wanneer.
-
Recht op informatie over dader
Je hebt recht op informatie over verlof, vrijlating of ontsnapping van de verdachte of dader. Als je dat wilt, kun je hiervan op de hoogte worden gehouden.
-
Recht op ondersteuning
Je hebt recht op ondersteuning door een advocaat. Soms is ondersteuning door een advocaat gratis. Ook kun je de politie of het Openbaar Ministerie vragen of je je mag laten bijstaan door een vriend, familielid of een medewerker van Slachtofferhulp Nederland.
-
Spreekrecht
Slachtoffers en nabestaanden van ernstige strafbare feiten mogen in de rechtszaal spreken over de gevolgen en de straf. Een advocaat of Slachtofferhulp Nederland kan je helpen om dit voor te bereiden.
-
Schriftelijke slachtofferverklaring (SSV)
Je hebt als slachtoffer altijd het recht om voor een strafzitting een schriftelijke slachtofferverklaring (SSV) op te schrijven.
Met een schriftelijke slachtofferverklaring kun je aangeven wat je is overkomen, wat het strafbaar feit met je heeft gedaan en hoe je tegen de strafzaak aankijkt. Wij kunnen je helpen met het schrijven van je verklaring.
-
Vergoeding voor getuigen
Je hebt recht op een vergoeding van je kosten als je moet getuigen in een strafzaak. Reiskosten of kosten omdat je niet kunt werken worden bijvoorbeeld vergoed.